آیه 22 سوره انعام
| <<21 | آیه 22 سوره انعام | 23>> | |||||||||||||||
| |||||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
و (یاد کن) روزی که همه آنها را جمع آوریم پس به آنها که شرک آوردند گوییم: به کجا شدند آنها که به گمان شما شریک خدا بودند؟
و [یاد کنید] روزی که همه آنان را [در عرصه قیامت] جمع می کنیم، سپس به کسانی که شرک ورزیده اند، می گوییم: شریکانتان که آنان را شریک خدا می پنداشتید، کجایند [تا شما را از عذاب امروز نجات دهند؟]
و [ياد كن] روزى را كه همه آنان را محشور مى‌كنيم، آنگاه به كسانى كه شرك آورده‌اند مى‌گوييم: «كجايند شريكان شما كه [آنها را شريك خدا] مى‌پنداشتيد؟»
روزى همه را گرد آوريم، سپس به آنها كه شرك آورده‌اند بگوييم: آن كسان كه مى‌پنداشتيد كه شريكان خدايند اكنون كجايند؟
آن روز که همه آنها را محشور می‌کنیم؛ سپس به مشرکان می‌گوییم: «معبودهایتان، که همتای خدا می‌پنداشتید، کجایند؟» (چرا به یاری شما نمی‌شتابند؟!)
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
نحشرهم: حشر: جمع كردن. «حشر الناس: جمعهم»: مراد از آن در آيه بعثت روز قيامت است.
تزعمون: زعم: قول باطل و دروغ. راغب گويد قول محتمل الكذب را بلفظ زعم نقل مى كنند. «تزعمون» يعنى به دروغ مى گوئيد و باطل فكر مى كنيد.
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا أَيْنَ شُرَكاؤُكُمُ الَّذِينَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ «22»
و روزى كه آنان را يكسره محشور مى‌كنيم، سپس به كسانى كه شرك ورزيدند گوييم: كجايند شريكان خدا كه شما بر ايشان گمان (خدايى) داشتيد؟
نکته ها
بازخواست ذلّت‌بار مشركان در قيامت، نشانه‌ى محروميّت آنان از رستگارى است، همان محروميّتى كه در آيه‌ى قبل به آن اشاره شده است.
جلد 2 - صفحه 431
گرچه آيه، به شرك نظر دارد، ولى آنان هم كه رهبرى غير اولياى خدا را بپذيرند و با اولياى معصوم الهى به مخالفت و جنگ برخيزند، به نوعى مشركند. در زيارت جامعه‌ى كبيره مى‌خوانيم: «و مَن حاربكم مشرك» «1» و در حديث آمده است: «الرّاد علينا كالرّاد على اللّه و هو على حدّ الشرك باللّه» «2» كسى‌كه كلام و راه ما را رد كند، همچون كسى است كه كلام خدا را نپذيرد و چنين شخصى به منزله‌ى مشرك است.
پیام ها
1- قيامت روز حقّ بودن توحيد، براى مشركان است. «أَيْنَ شُرَكاؤُكُمُ»
2- شرك، خيالى بيش نيست. «تَزْعُمُونَ»
«1». مفاتيح الجنان.
«2». كافى، ج 1، ص 67.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا أَيْنَ شُرَكاؤُكُمُ الَّذِينَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ «22»
وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً: و ياد كن روزى را كه حشر كنيم همه ايشان را از عابدان و معبودان ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا: پس گوئيم از روى توبيخ مر آنان را كه شرك آورده‌اند أَيْنَ شُرَكاؤُكُمُ الَّذِينَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ: كجايند خدايان شما كه شريك خدا ساخته و گمان مى‌برديد به زعم باطل خود، آنها شريكان حق تعالى يا شفيعان شمااند.
تبصره- آيه شريفه واضح الدلاله است بر بطلان مذهب جبر، زيرا اشراك را نسبت به آنها داده. بنابر اين كفر و شرك منوط به اختيار و فعل بنده است، نه
تفسير اثنا عشرى، ج3، ص: 243
جعل الهى. و نيز آيه دلالت دارد بر اثبات معاد و حشر جميع خلقان در قيامت.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا أَيْنَ شُرَكاؤُكُمُ الَّذِينَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ «22»
ترجمه
و روز كه حشر نمائيم آنها را تمامى پس گوئيم مر آنانرا كه شرك آوردند كجايند شريكهاى شما كه بوديد گمان ميكرديد..
جلد 2 صفحه 308
تفسير
يعنى و ياد كنيد روزى را كه حشر مينمائيم تمام اهل عالم را پس ميگوئيم بكسانيكه مشرك شدند كجايند شركائى كه قرار داده بوديد شما آنها را شريكان خدا و چون در اضافه ادنى ملابست كافى است اضافه شركاء بآنها شده باعتبار جعل و اختراع آنها بتان را و توبيخ فرموده است در ذيل آيه آنها را باعتقاد باطل و انتظار بيجائيكه داشتند از آلهه خودشان كه از آنها شفاعت خواهند نمود و شركاء بخلفاء ناحق هم تفسير شده است كه مسلمانان ظاهرى بگمان خودشان شركاء در امر ولايت ميدانستند آنها را چنانچه در آيه بعد بيان خواهد شد انشاء اللّه تعالى ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ يَوم‌َ نَحشُرُهُم جَمِيعاً ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشرَكُوا أَين‌َ شُرَكاؤُكُمُ الَّذِينَ كُنتُم تَزعُمُونَ «22»
و روزي که محشور ميكنيم آنها را جميعا (خلق اولين و آخرين را) سپس مي‌گوييم بكساني که شريك بر خدا معتقد شدند كجايند شريكان که شما بآنها گرويديد كساني که شما بآنها گمان ميبرديد.
وَ يَوم‌َ نَحشُرُهُم ضمير هم بجميع بشر و جن و ملك برميگردد بقرينه جميعا بلكه حيوانات حتي وحوش هم محشور ميشوند وَ إِذَا الوُحُوش‌ُ حُشِرَت تكوير آيه 5، بلكه عبده مشركين مثل شمس، اصنام، كواكب و غير اينها چنانچه ميفرمايد إِنَّكُم وَ ما تَعبُدُون‌َ مِن دُون‌ِ اللّه‌ِ حَصَب‌ُ جَهَنَّم‌َ أَنتُم لَها وارِدُون‌َ انبياء آيه 98. (اشكال) از جمله ما تعبدون حضرت مسيح (ع) و امير المؤمنين عليه السّلام و امثال آنها است. (جواب) همين اشكال را خدمت معصوم (ع) عرض كردند جواب فرمود بآيه بعد که ميفرمايد إِن‌َّ الَّذِينَ سَبَقَت لَهُم مِنَّا الحُسني أُولئِك‌َ عَنها مُبعَدُون‌َ انبياء آيه 101.
ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشرَكُوا ظاهر آيه مشركين هستند که در عبادت غير خدا را ميپرستند لكن از بسياري از اخبار و زيارات استفاده ميشود که مخالفين ائمه اطهار (ع) حكم مشرك دارند بلكه اطلاق مشرك بر آنها شده در زيارت جامعه
(و من خالفكم مشرك)
و در باب اخبار ترجيح از حضرت باقر عليه السّلام است ميفرمايد
(الرادّ علينا كالراد علي اللّه و الراد علي اللّه في حدّ الشرك باللّه)
در ذيل همين آيه اخباري است که مشركين تفسير شده بمنكرين ولاية علي عليه السّلام.
أَين‌َ شُرَكاؤُكُمُ كجايند بتهاي شما و اوّلي و دومي و سومي و كساني که
جلد 7 - صفحه 34
آنها را اطاعت ميكرديد بيايند شما را از عذاب نجات بخشند ببينيد که آنها در اشد عذاب گرفتار هستند الَّذِينَ كُنتُم تَزعُمُونَ گمان ميكرديد که اينها مقام قربي نزد خدا دارند و شما را بمقام قرب ميرسانند و ميگفتند ما نَعبُدُهُم إِلّا لِيُقَرِّبُونا إِلَي اللّه‌ِ زُلفي زمر آيه 4، و در دعا و مناجاتها ميگفتيد (اللهم احشرنا مع فلان و فلان) و ما هم در حق شما همين دعا را آمين مي‌گوييم.
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 22)
در این آیه پیرامون سرنوشت مشرکان در رستاخیز بحث می شود، تا روشن گردد آنها با اتکاء به مخلوقات ضعیفی همچون بتها نه آرامشی برای خود در این جهان فراهم ساختند و نه در جهان دیگر، می گوید: «آن روز که همه اینها را یکجا مبعوث می کنیم به مشرکان می گوییم معبودهای ساختگی شما که آنها را شریک خدا می پنداشتید کجا هستند»! (وَ یومَ نَحشُرُهُم جَمِیعاً ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِینَ أَشرَکوا أَینَ شُرَکاؤُکمُ الَّذِینَ کنتُم تَزعُمُونَ). چرا به یاری شما نمی شتابند! چرا هیچ گونه اثری از قدرت نمایی آنها در این عرصه وحشتناک دیده نمی شود!
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم